Op een zonovergoten multicultureel festival in het van Stolkspark waren Freddy en Rene met een WOT infostand aanwezig. Speciaal voor deze gelegenheid was de paraboolkoker weer eens van stal gehaald en werden er in de palle zon eieren gebakken.
Kinderen konden een stempel voor hun stempelkaart verdienen door hun handen te wassen bij de Tippy Tap en voor wie geen stempel nodig had was er alle gelegenheid om zich uit te leven met een touwpomp of een watergevecht te voeren met knikkerpompen. Het weer nodigde in elk geval wel uit om met water te spetteren.
Het Full Colour Festival was de opening van de themaweek “Natuurlijk Duurzaam” van de gemeente Zwartewaterland.

Op uitnodiging van Ingenieurs zonder Grenzen (IzG) verzorgde de WOT op 21 mei een workshop in Utrecht. 14 Enthousiaste deelnemers waaronder de 3 organisatoren van IzG maakten onder begeleiding van Freddy, Hilbert-Jan en Rene een eenvoudige waterpomp op basis van PVC buizen en knikkers.

Hieronder een verslag van een van de deelnemers:

Workshop Knikkerpomp 21-5-2011..

De WOT ( Werkgroep OntwikkelingsTechnieken ) is verbonden aan de TU Enschede. De website van WOT had ik al vaker bezocht. Zeer de moeite waard. De WOT in het verre Enschede had ik tot nog toe niet bezocht. Maar het stond wel op mijn verlanglijstje.

De workshop Knikkerpomp, 21 mei, gegeven in Utrecht door WOT, was een mooie gelegenheid om de mensen van WOT eens (van wat dichterbij) te ontmoeten. En de knikkerpomp zou best eens van pas kunnen komen in ons waterrijk project Agroforestry in Monze, Zambia.

Na een vriendelijk welkom, koffie, thee en cake snel van start. Een korte recht-toe-recht-aan uitleg was voor de groep voldoende om flink aan de slag te gaan. Het uiterst goedkope pompje moest gemaakt worden van elektriciteitsbuisjes en pvc buizen is, die allemaal weer in en over elkaar geschoven konden worden. De knikkers sloten de openingen van 2 in elkaar geschoven buizen beurtelings af. De heldere handleiding leidde naar een werkend eindresultaat. Pompjes en water, dat moest natuurlijk buiten worden getest. En natuurlijk eindigt zoiets, bij lekker warm weer, in een waterballet.

We hadden iets te weinig tijd om het pompje gebruiksklaar te maken. Maar met wat meer fantasie en tijd is er een handig pompje van te maken wat lijkt op een fietspomp.

Utrecht, de uitbreiding van het netwerk met een paar gezellige mensen, en het bruikbare pompje, maakte de middag voor herhaling vatbaar.

Mensen van WOT, bedankt en tot ziens bij de volgende workshop (in Utrecht)

Deelnemer workshop,

In februari kwam Christiaan Boudri, een docent aan de Hogeschool Arnhem en Nijmegen (HAN), met een student langs voor informatie en inspiratie over zonnekokers. De boeken uit de WOTbibliotheek over koken met de zon bleken hiervoor erg bruikbaar en zijn uitgebreid bestudeerd. Het doel was om kennis op te doen voor een studiereis. Deze werd voor werktuigbouwkunde studenten georganiseerd naar Gili Gede, bij Lombok. De reis stond in het teken van duurzame energie- en watervoorziening. Na een geslaagde reis en enkele ter plekke gebouwde modellen zijn de studenten inmiddels weer terug. Meer informatie over de studiereis is hier te vinden. Ook voor de volgende studiereis biedt de WOT graag haar kennis aan!

Enige tijd geleden heeft Dick Meijer , een docent aan de Universiteit Twente, een korte rondleiding gekregen over het WOTterrein. Na een korte uitleg over touwpompen is hij zelf aan de slag gegaan om een proef touwpomp thuis te maken.
Niet lang daarna is hij naar Gambia vertrokken voor een aantal weken, gewapend met kopieën van de WOT constructiehandleiding en een koffer vol gereedschappen die moeilijk verkrijgbaar en/of duur zijn in Gambia.
Het nuttige en het aangename werd weer op prettige wijze verenigd.
Twee touwpompen daar gebouwd in samenwerking met twee bevriende Gambiaanse jongens Alasana en Jamang.

De eerste pomp werd gebouwd op een compound van een Gambiaan die in Duitsland woont en werkt. Het voordeel was dat daar elektriciteit aanwezig was en dat er verschillende maten pijpen kon worden geprobeerd. De pomp was bedoeld voor het water geven van de bananenplanten. Het water staat er in of vlak na de regentijd (juli-sept) hoog: 2-5 meter, maar in de droge tijd (oktober tot juni) steeds lager: 6-10 meter. Bij een actuele diepte van 9 meter bleek een 40 mm pijp (binnendiameter ongeveer 35 mm) wat te groot om de pomp makkelijk rond te draaien. De 32 mm pijp haalde het water echter op soepele wijze omhoog.

Hierna werd er door een aantal Nederlanders gewezen op een zogeheten “vrouwentuin”, een soort volkstuin in een Gambiaanse wijk, Bagote in Serrekunda, waar vrouwen bij toerbeurt het land bewerken en hun producten op de grote markt van Serrekunda verkopen. Hier zat het water in de droge tijd slechts tot 4 meter diep en de pompjes van 300 Euro die er een jaar geleden waren neergezet waren in korte tijd onklaar en in onbruik geraakt. Bij nadere inspectie leek dit een goede locatie om de vrouwen het bevloeien van het land te vergemakkelijken. Met het oog op het hardere hout dan in Nederland (in de WOT handleiding wordt hout geschaafd, wat met zeer hard hout een erg lastig karwei is) werd de bouw goed voorbereid (voorboren e.d.) omdat ter plekke geen elektriciteit beschikbaar was. Het inkopen ging al heel wat vlotter dan bij de eerste pomp (je kunt niet even naar de Gamma maar je moet 3-4 winkels af om alle benodigdheden te verzamelen) en ook de voorbereiding, incl. schilderen kostte al minder tijd. De bouw zelf lukte in 6 uur tijd en het resultaat maakte enthousiasme bij de vrouwen los: Dick kreeg zelfs het aanbod om de nacht door te brengen met de grootste “Mama Afrika”….

Inmiddels is er bericht dat de bouw van de derde pomp (weer bij de vrouwentuin) succesvol verlopen is en een 4de (vanuit Nederland gesubsidieerde) pomp is in de maak. Op de pompen staat voor info en onderhoud de telefoonnummers van de Gambiaanse jongens, met de afspraak dat zij nazorg verlenen bij welk probleem dan ook. Hopelijk gaat hun pomp bouw bedrijfje door de goedwerkende pompen stap voor stap lopen. Duidelijk is wel dat er 4 van deze wel werkende pompen kunnen worden gebouwd voor de prijs van 1 niet werkende oude pomp die er stond. De meer professionele pompen van metaal (met cilinders e.d.) hebben misschien voordelen maar het grootste nadeel is de veel hogere aanschafprijs en de problemen bij het onderhoud als deze pompen kapot gaan.

In het werkweekend van 28 mei is een EMAS zonnecollector gebouwd. Deze collector is speciaal ontworpen voor de Altiplano in Bolivia. De omstandigheden daar zijn dat het ’s nachts matig kan vriezen ( 6-8 graden celcius), maar dat overdag bijna altijd de zon schijnt. De collector is zo ontworpen dat deze minder snel bevriesd en hoeft dus in de winter niet afgekoppeld te worden. Anton heeft een inleiding gegeven en we hebben een EMAS film bekeken, alvorens aan de slag te gaan. Het was goed dat we een ruime hoeveelheid bierflesjes hadden, omdat tijdens de workshop het toch even zoeken was naar de juiste manier om de bodem van de flesjes te doen springen en een fraaie, niet scherpe rand over te houden. Aan het eind van dag 1 hadden we een collector, zwart geschilderd en een collector bak. Ter plekke is besloten om de collector bak onderin van een laag isolatie materiaal te voorzien. Tijdens een zeer zonnige dag moet het mogelijk zijn om na het opwarmen van de collector te kunnen douchen, zonder dat we gebruik maken van een watertank of een warmte opslag tank. Daarmee zou het zeer eenvoudige systeem zich ook in Nederland bewijzen en vormt een mooie uitbreiding op onze verzameling demonstratiesystemen. In Bolivia wordt dit systeem al succesvol ingezet.

Iedereen die zich voor of tijdens dit werkweekend heeft ingezet bedankt en graag tot een volgend werkweekend. Het eerstvolgende werkweekend is op 11, 12 en 13 Juni.

Tenslotte, mocht je tijdens het geplande werkweekend niet kunnen en toch een aangekondigde workshop willen volgen? Neem contact op met de WOT, dan kunnen we hier vaak een andere datum voor plannen. Door de weeks zin om te klussen? Vaak zijn er mensen op het terrein aanwezig en kan je dan aan de slag. Leden kunnen ook zelfstandig op het terrein aan de slag. Houd er wel rekening mee dat het veiliger is om met 2 personen te zijn, in ieder geval bij gebruik van zwaar gereedschap of zware objecten.

Omdat we nu al een aantal touwpompen in Nederland hebben geplaatst, waren we op zoek naar een veiligheidsrem die betrouwbaar is en het uiterlijk van de touwpomp niet te veel kwaad zou doen. Zoals gebruikers van touwpompen weten, slingert het wiel en de hendel krachtig terug als gestopt wordt met pompen. In ontwikkelingslanden krijgen de gebruikers instructies om de blokkeerhaak te gebruiken om het terugdraaien tegen te gaan. Voor openbare plaatsen waar iedereen de pomp kan gebruiken, zal de blokkeerhaak niet gebruikt worden en kan het wild terugdraaien van de hendel de gebruiker verwonden.

Daarom onze speurtocht naar een automatische inrichting die het terugdraaien verhinderd.

Al eerder is geexperimenteerd met een soort ratel die in de spaken van het wiel stak. Bij testen bleek dat de krachten op de blokkeerpal zodanig groot waren dat die al spoedig omboog. Een andere oplossing zou een bandrem kunnen zijn. Ook dit is getest. Behave dat deze kwetsbaar is voor vandalisme en dit er niet zo fraai uit ziet, was de remwerking niet voldoende en betrouwbaar genoeg. Een derde type één richtingsrem met een spijker in een wigvormige ruimte in de lagerbus gaf boven verwachting zijnde goede resultaten. De video laat de pricipele werking, de constuctie en de testen met deze één richting blokkerrem zien.

Als ware artiesten kleurden WOT-leden de ingang naar de Horst. Een project waardig voor een afstudeerproject aan de AKI. Dit alles is slechts een begin van een campagne voor meer naamsbekendheid op de universiteit onder studenten. Hoewel bijna iedereen het terrein met de windmolens achter de Horst wel kent, weten weinig dat het echt een studentenvereniging is!

Dit jaar is voor de derde keer de kinderuniversiteit over klimaatverandering en duurzame energie georganiseerd. En net als die eerdere jaren heeft de WOT hier ook weer aan meegewerkt. Zodoende zijn er op 5 april weer 35 kinderen op het terrein van de WOT geweest en hebben deze in een leerzame middag van alles geleerd over het gebruik van energie en water in ontwikkelingslanden.

De twee schoolklassen hebben in kleine groepen van 3 tot 4 leerlingen met verschillende aspecten van energiegebruik in een ontwikkelingsland kennis gemaakt. Dit bestond uit de onderdelen elektriciteit opwekken, koken met de zon en conventionele brandstoffen, het pompen van water en het verwarmen van water met de zon.

Al met al was het weer een zeer geslaagde middag en wij willen dan ook alle vrijwilligers en leerlingen van harte bedanken.

Tijdens het werkweekend van 19 en 20 maart was het weer uitstekend. Dat gaf iedereen de heerlijke gelegenheid om lekker buiten bezig te zijn. Pieter was bezig met het opknappen van het Deuss collector systeem voor warm water, Annegreet heeft alle windmolens gesmeerd, en Hilbert Jan heeft de stormbeveiliging van de Oasis windmolen gerepareerd en een nieuwe hendel geschaafd voor de houten touwpomp. Freddy was intussen bezig met het ontleden van de demonstratietouwpomp op het terrein, en is daarna bezig gegaan met het vervangen van slechte onderdelen. Vincent heeft de paraboolkokers volledig opgeknapt door alle lamellen weer netjes vast te zetten en schoon te maken. Omdat deze kokers erg windgevoelig zijn, en sommige binddraadjes al redelijk verroest, was dat hard nodig. De paraboolkokers maakten hun tevredenheid kenbaar met een vrolijk knetterend vuur in hun brandpunten. Verder is er nog geschuurd, geschaafd en geschilderd aan diverse houten en metalen onderdelen.

Ook aan entertainment ontbrak het niet. Een radio schalde zomerse muziek over het zonovergoten WOTterrein, en er kon hardop gelachen over een welbekend WOTlid die het snoer van zijn bandschuurmachine doorschuurde, waarna hij verontwaardigd naar binnen liep om te zeggen dat men de stekker terug moest doen.

Binnen is er door Josien en Freddy nog gewerkt aan het maken van instructiefilmpjes over diverse technieken om PVC te bewerken. Tenzij de laatste erg goed is met videobewerken zullen hierop ook nog diverse WOTleden te zien zijn die in de werkplaats verwoed naar gereedschappen zoeken. Deze filmpjes zullen binnenkort op de site te zien zijn.

Op naar het volgende weekend!